دهباشی از چندین جهت، استثنایی بر قاعده روزنامه نگاری بعد از انقلاب است. روزنامه نگاری هم شاید تعبیر دقیقی نیست. بهتر است بگوییم مجله نگاری یا مجله نویسی. او دغدغه زمان ندارد به اعتباری که در روزنامه نگاری معمول هست. دغدغه های او تاریخی و اجتماعی اند. برای همین، چیزی که به خواندن بیارزد از نظرش کهنه نمی شود. مجله ای هم که منتشر می کند عمدتا چنین است. کهنه شدنی نیست.

بلوا کردن بر سر افزایش جمعیت و مزایای آن، که ندیمان شاه را به این صرافت انداخته است که خلاف گفتار و کردار دیروز خود، پروژه‌های دیگری را کلید بزنند، ممکن است آن قدرها هم به نفع بقای نظام اسلامی مستقر نباشد. اگر قرین توفیق شود، تا آنجا که این افزایش نفوس، به خلق و ایجاد ناخواسته‌ی کلانشهرها منتهی شود، مفهومش معادل قرائت یک فاتحه بر ایدئولوژی مشعشع مورد علاقه‌ی نظام اسلامی‌ست. ساکن یک کلانشهر از بطن مادرش، آزادمنش و آزادروش به دنیا می‌آید، دستِ کم در مقایسه با آنکه در شهرستان زاییده و بالیده شده است.

لطیفه گویان معمولا باور ندارند که شخصیت سازی هایی که در لطیفه ها دارند حقیقی است. باور نمی‌شود که عموم لهستانی ها احمق هستند، یونانی ها همه شان همجنس بازند، و ایتالیایی ها بزدل هستند. آنچه لطیفه گویان به آن می خندند، نسخه‌ی اندک متفاوتی از خودشان است ، و خنده شان معمولا خصومت بار و بد اندیشانه نیست. وقتی گروهی از دیگری متنفر است، احساسات اش را به شکل های مستقیم تر و آسیب زننده تر از لطیفه گویی ابراز می کنند.

برنده اعلام شدن ارمیا، دختری آوازخوان و محجبه، در مسابقه “آکادمی موسیقی گوگوش”، مردمان را به بحثی پر شور در انداخت؛ عده ای را سرمست صدایش کرد و جماعتی را پریشان حجابش. واکنش ها اما از هنر او فراتر رفت و پرده از مصائبی هولناک تر انداخت. ظهور او را پدیده ای اجتماعی ـ سیاسی و قابل تأمل یافته ام. نه برای هنجارشکنی یا ارائه ی نمونه ای کمتر دیده شده از مسلمانی، بلکه بدین جهت که کمک کرد تا بخش های آشفته ای از لایه های اجتماعی جامعه ایران، بروز بیشتری پیدا کند و خود را واضح تر به نمایشی عمومی گذارد.

در حالیکه قهوه‌اش را هم میزد و با لبخندی که هم شاد بود و هم متشنج به من نگاه کرد و پرسید در مورد جوهر هویت ایرانی چه باوری داری؟ پاسخ را با جرعه کشیدن ادامه مطلب…