آنچه در بهمن سال 57 روی داد، با محوریت خواسته‌هایی اسلامی نبود و رهبریت آن هم به عهده روحانیت نبود.

۳۵ سال پس از انقلاب، معاون نخست‌وزیر دولت موقت از آمادگی شاپور بختیار برای استعفا در آستانۀ ۲۲ بهمن ۵۷ سخن گفته است.

در ایالات متحده جالب این است که هر چند مطبوعاتی که آزاد نامیده می شود و رسانه‌های جریان اصلی خبررسانی هستند، متعلق به شرکت ها و دولت است اما رسانه‌های مستقل که کوچک‌تر هستند، توانستند نقش بیشتری ایفا کنند. شبکه های اجتماعی به گردهم آمدن مردم کمک می کنند که لازمه دموکراسی مستقیم است.

انتظار برخورد مثبت با صندوق های رای از سوی کسانی که در انتخابات قبلی شرکت نکردند، پایین است. همچنین از آنجایی که امکان رقابت نامزد وابسته به اخوان نیز وجود ندارد، لذا به احتمال زیاد اسلام گراها و حامیان آنها انتخابات را تحریم خواهند کرد؛ ولی چون میزان شرکت کنندگان در همه پرسی قانون اساسی در زمان ریاست جمهوری مرسی نیز پایین و زیر پنجاه درصد بود، لذا تاکید بر نرخ مشارکت کم، مشکل حادی را برای السیسی و ارتش مصر ایجاد نمی کند.

خاطرات هنری پرکت، افسر سفارت آمریکا در تهران در سال‌های ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۶ و مسئول میز ایران در وزارت خارجهٔ آمریکا در سال‌های ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۱.

از زمان شروع بهار عربى در منطقه تاکنون، سوریه مراحل گوناگونى را طى کرده است. از بى تفاوتى این کشور در قبال بحرانهاى منطقه اى تا اوج گیرى اعتراضات و تداوم آن. از تسلیح مخالفان توسط مجامع بین المللى تا تشکیک در ارسال سلاح براى مخالفان حکومت از سوى غرب. مخالفان رژیم که در آغاز نیروهاى مردمى و افسران جدا شده از ارتش سوریه بودند، به مرور و با پیوستن گروه های جهادی تندرو تغییر شکل و ماهیت یافتند. با ورود این گروههاى تندرو، درگیری ها در سوریه بیش از پیش پیچیده تر شد و ابعاد یک جنگ داخلی را به خود گرفت.

این نوشته با نظر به شرایط سیاسی فعلی در ایران، به استدلال در مورد ضرورت ساختن سیاستی دیگر می پردازد. در آن به سه موضوع خواهم پرداخت: نخست، تحلیل شرایط سیاسی در ایران و خاورمیانه، دوم، نقد رویکردهای آنارشیستی و سیاست حزبی و انتخاباتی، و سوم، معضلات و امکاناتی که برای ایجاد سیاستی دیگر وجود دارد. قسمت سوم تنها طرح بحث را در برخواهد گرفت. فراتر رفتن از آن به این دلیل ممتنع است که سیاست امری فردی نیست.

سال 2011 که بود، مردم در غرب خیزش های اجتماعی عرب را به فال نیک گرفته بودند. رویدادهایی دوران-ساز که انتظار می رفت خاطره بزرگِ سیاسی این زمانه باشد. وسعت دامنه جغرافیایی این خیزش های جمعی خیره کننده بود. کمی بعد از آن هم جنبش اشغال در آمریکا آغاز شد. مجموعه این رویدادها برای ناظران آن شکی باقی نگذاشت که با پدیده ای بی سابقه روبرو شده اند. “چیزی کاملا نو”. جنبشی بدون نام، با انتهایی نامعلوم.

یک احتمال برای انقلاب سوریه این است که این انقلاب بتواند در برابر نظام حاکم بر این کشور و ماشین سرکوبگرش مقاومت کند. در نتیجه و در این روند فرسایشی، زیربناها و سازمان‌های دولتی سوریه و بافت اجتماعی کشور ویران می‌شود. در این وضعیت، اسراییل ترجیح می‌دهد که آمریکا هیچ دخالتی نکند و اجازه دهد تا همین روند تخریبی ادامه یابد،‌ ولی در عین حال ارتباطش با پرونده سوریه را نیز حفظ کند تا بتواند در لحظه حساس وارد عمل شود. در حقیقت، احتمال سومی که ذکر شد همین سیاستی است که آمریکا ظرف دو سال گذشته پیگیری کرده است.

باقی ماندن معاذ الخطیب در مقام رهبری اپوزیسیون سوریه از زمان تعیین غسان هیتو به عنوان نخست‌وزیر دولت موقت، یک مانع بزرگ بر دوش اپوزیسیون بود و خود الخطیب اراده کرد تا قبل از آنکه به حاشیه رانده شود، کناره‌گیری کند. به نظر می‌رسد که الخطیب پیش از هرگونه مذاکره و مشورتی تصمیم خود در استعفا را علنی کرده و سیلی محکمی به گوش اپوزیسیون سوریه زد تا بدین ترتیب در برکه‌ای سنگ بیاندازد که خود از آن نوشیده بود.

نام “جبهه نصرت” یک سال بعد از اعتراضات مردمی در سوریه مطرح شد. در واقع تا زمانی که مردم سوریه در خیابان‌ها دست به اعتراضات مسالمت‌آمیز می‌زدند، خبری از این گروه نبود، ولی زمانی که کار به درگیری‌های مسلحانه کشیده شد، این نام بر سر زبان‌ها افتاد. این جبهه در ژانویه 2012 اعلام موجودیت کرد و بنا به گفته برخی صاحب‌نظران، شاخه‌ای از القاعده عراق است و تعداد زیادی از اعضای آن سابقه جنگ‌های چریکی در عراق را دارند .

سوریه هم‌پیمان اصلی ایران در خاورمیانه است و عمر این هم‌پیمانی به سه دهه می‌رسد. حکومت سوریه در واقع نخ تسبیح طرح استراتژیک ایران در منطقه است، طرحی که از تهران تا حومه جنوبی بیروت گسترده شده و ایران از طریق آن تلاش کرده قدرت خود را در منطقه افزایش دهد. بدین ترتیب سقوط نظام سوریه باعث می‌شود تا حزب‌الله به عنوان نوک پیکان این طرح استراتژیک در محاصره قرار گرفته و تنها شود.

عکس‌های مستند مهمترین رویداد تاریخ معاصر ایران تکه تکه نزد عکاسان روزهای انقلاب، مردم عادی و نیز عکاسان آژانس‌های خارجی مانده ‌است.

سوالی که برای بسیاری از جمله غربی‌ها ایجاد می‌شود این است که نظام ایران در حمایت از بشار اسد و حکومتش تا کجا پیش خواهد رفت؟ بسیاری معتقدند که حمایت نظام ایران از بشار اسد یک اقدام استراتژیک نیست؛ چرا که اگر این طور بود، ایران باید در مرحله‌ای سرانجام به حمایت از مردم سوریه می‌پرداخت چرا که حکومت‌ها رفتنی هستند و این مردم هستند که باقی می‌مانند. حمایت ایران از حکومت سوریه در واقع بر پایه‌های ایدئولوژیک و دیدگاه دینی نظام ولایت فقیه استوار است و اصولا نظام‌های ایدئولوژیک واکنش‌های خطرناکی دارند.

خمینی برای یارانش به راستی بت‌شکن بود. یارانش می‌پنداشتند که ابراهیم پیامبر در جهان مدرن‌ زاده شده و با تبرش به جان بتی افتاده که ۲۵۰۰ سال بر ایران حکومت کرده است. خمینی برای مذهبیون ایران‌‌ همان پیامبر گمشده‌ای بود که با ریش‌های انبوه سفید و چهره نورانی قرار بود به جنگ طاغوت‌های زمان برود. همای بی‌سعادتی که در تقدیر تاریخی بر شانه‌های محمدرضا پهلوی نشسته بود. اما به راستی چه شد که پس از گذشت ۲۳ سال از درگذشت رهبر سابق جمهوری اسلامی، این بت‌شکن خود تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین بت‌های تاریخ ایران شده است؟

برای هانا آرنت، بخش‌ها، منطقه‌ها و حومه‌ها «جمهوری‌های اولیه»ای هستند که حوزه‌ی عمومی را تعریف می‌کنند و آزادی را تضمین می‌کنند. اما در مصر امروز، مترادف عملی این بخش‌ها چه خواهند بود؟ سازمان‌های جمعی و انجمن‌های داوطلبانه یا صفحات فیس‌بوک و حساب‌های توییتر، یا جایی میان همه‌ی این‌ها و ترکیبی از همه‌ی این‌ها؟

اصلاح بر انقلاب تا جایی مقدم است که امید به موفقیت به نحو قابل قبولی در آن وجود داشته باشد و گرنه اگر اصلاح طلبی در چنبره دور باطل و تداوم بن بست سیاسی اسیر شود، آنگاه بیش از هر عامل دیگری دگرگونی های بنیادی در ساختار حکومت را تسریع می کند. غلط نیست اگر بگوئیم انقلاب ها عمدتا از زهدان تجارب اصلاحی ناموفق متولد شده اند.

سعی در تغییر کامل جوامعی که هنوز قادر به چنین کاری نیستند به بدبختی و فاجعه منجر خواهد شد.

مرگ آقای خمینی در نوروز ۶۵ موهبتی بود که از خود او و مردم ایران و انقلاب شان دریغ شد.

به نظر دهریون، اصحاب دیانت به پیروانشان رؤیا مى‌فروشند. اما آیت‌الله فقید به پیروانش کمک کرد به واقعیتى این جهانى برسند و چهره‌اى اندکى واقعى‌تر از خویش در آینه ببینند.