سیزدهم فوریه، خودرویی که از دمشق عازم بیروت بود هدف کمینی قرار گرفت که در نتیجه آن سه سرنشین خودرو کشته شدند. نزدیک شب،‌ برخی سایت‌های نزدیک به سپاه پاسداران اعلام کردند که «سردار سرتیپ حسن شاطری» مسئول ستاد بازسازی لبنان در این حمله جان باخته است و قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس،‌ شخصا به منزل وی رفته و به خانواده‌اش تسلیت گفته است.

تا اینجا مشکل خاصی در موضوع وجود ندارد. کشورهای آشوب‌زده عموما محل رفت و آمد غریبه‌هایی می‌شود که اهداف خاص خود را دارند و از فضای موجود به سود منافع یک گروه یا کشور استفاده می‌کنند.

نزدیک نیمه‌شب، سفارت ایران در بیروت طی بیانیه‌ای اعلام می‌کند که «مهندس حسام خوش‌نویس» مسئول ستاد بازسازی لبنان وقتی از دمشق به سمت بیروت در حال حرکت بوده، توسط عوامل رژیم صهیونیستی ترور شده است. تناقض دقیقا اینجاست که خود را نشان می‌دهد.

حسام خوش‌نویس کیست؟

چند ماه پس از خاتمه جنگ 33 روزه در سال 2006 میان حزب‌الله لبنان و اسراییل؛ حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله اعلام کرد که ویرانه‌های به جا مانده از جنگ را با «اموال حلال» بازسازی خواهد کرد. این سخن نصرالله در پاسخ به تلاش‌های بی‌وقفه فواد سنیوره نخست‌وزیر وقت لبنان ایراد شد که مشغول جمع‌آوری کمک‌های مالی از کشورهای عربی و غربی برای بازسازی لبنان بود.

حسام خوش‌نویس با عنوان رسمی «فرستاده ویژه رییس‌جمهور ایران برای پیگیری وضعیت بازسازی لبنان» وارد این کشور شده و طبق پروتکل از طرف سفارت به دولت لبنان معرفی شد.

خوش‌نویس همان اوایل ورودش در دفتر جهاد سازندگی ایران در بیروت که چند ماه قبل منحل و به حزب‌الله لبنان واگذار شده بود، مستقر شده و کار خود را مستقل از سفارت شروع کرد. پول‌های هنگفتی از طرف ایران به شکل نقد وارد لبنان شده و بین خسارت‌دیدگان توزیع شد.

سنیوره طی سخنانی از ایران شکایت کرد که با وارد کردن مقادیر زیادی دلار، چرخه پول در لبنان را به هم ریخته و مثال آورد که تمامی کشورهای خارجی، کمک‌های مالی خود را از طریق بانک مرکزی لبنان در اختیار این کشور قرار می‌دهند.

خوش‌نویس اما در تمام این مدت به کار خود در لبنان ادامه داده و رابطه مناسبی نیز با رسانه‌ها برقرار کرد؛ امری که باب طبع سفارت نبوده و محمدرضا شیبانی سفیر وقت ایران در لبنان را مجبور کرد تا بارها با خوش‌نویس درگیر شده و خواستار این شود که وی بدون هماهنگی با سفارت هیچ اقدامی انجام ندهد. طبیعتا قدرت و حضور سپاه در لبنان و نوع فعالیت خوش‌نویس مانع از چنین هماهنگی می‌شد؛ قدرت و حضوری که همواره به شکل رسمی پنهان و تکذیب می‌شد.

سپاه در لبنان

در اوایل دهه هشتاد میلادی و در بحبوحه جنگ داخلی لبنان، ایران به صرافت افتاد تا انقلاب خودا به این کشور صادر کند. تلاش‌های ایران برای جذب جنبش امل به عنوان تنها حزب و جنبش شیعی در این کشور به سمت خود ناکام ماند و نبیه بری رییس این جنبش، عملا به سوریه وابستگی داشته و زیر بار پذیرش قواعد وابستگی به ایران ولایت فقیه نرفت.

به همین دلیل نیروهای سپاه در ابتدا تحت عنوان نبرد با ارتش اسراییل از طریق سوریه وارد لبنان شدند و در قدم بعدی با جذب نیروهایی از جنبش امل (که حسن نصرالله نیز جزو آنها بود) حزب‌الله را تاسیس کرد. حضور نیروهای نظامی سپاه با اعتراض دولت لبنان مواجه شده و بعدتر ایران اعلام کرد که این نیروها رسما از لبنان خارج شده‌اند؛ موضوعی که هیچوقت به اجرا در نیامد و علیرغم خروج برخی از این نیروها؛ سپاه کماکان پایگاه‌های نظامی خود در دره بقاع واقع در شرق لبنان را تاکنون حفظ کرده است.

این نیروها در هماهنگی کامل با حزب‌الله لبنان هستند و هر از گاهی که وضعیت این کشور بحرانی می‌شود؛ بلافاصله به سود منافع جمهوری اسلامی وارد عمل می‌شوند. از آن جمله سپاه نقش بسیار مهمی در ارسال تسلیحات به حزب‌الله در جریان جنگ 2006 ایفا کرده و نیروهایی را در اردوگاه‌های فلسطینی لبنان نیز تحت سلطه خود دارند.

در این بین، حسام خوش‌نویس که در لبنان به عنوان یک دیپلمات و فرستاده رییس‌جمهور حضور داشت؛ کماکان مشغول فعالیت بود و هیچ سخنی از عضویت وی در سپاه پاسداران به میان نیامده بود.

احمد متوسلیان، سپاهی معروف دیگری در لبنان

در همان ابتدای دهه هشتاد میلادی، احمد متوسلیان از سرداران وقت سپاه مشغول سازماندهی ابتدایی نیروهای حزب‌الله بود. وی در سال 1982 به همراه یک عکاس، یک راننده و کاردار وقت سفارت ایران در لبنان از دمشق عازم بیروت شده و در منطقه برباره واقع در شمال این کشور، ربوده شد و سرنوشت این چهار تن نیز هرگز روشن نشد. گروهی معتقد هستند که این چهار نفر همان روزهای نخست، توسط شبه‌نظامی فالانژ به قتل رسیدند. روایت رسمی ایران و حزب‌الله اما این است که این چهار تن به اسراییل تحویل داده شده و در زندان‌های این کشور بسر می‌برند.

نکته‌ای که در این میان جلوه می‌یابد، تلاش مداوم ایران برای معرفی این چهار تن به عنوان «چهار دیپلمات» است. در تمامی این سال‌ها درگیری پنهانی میان سفارت ایران با گروه‌های دانشجویی و جوانان وابسته به سپاه وجود داشته؛ بطوریکه وزارت امور خارجه از هرگونه فعالیت این گروه‌ها در راستای گرامی‌داشت یاد احمد متوسلیان خودداری کرده و معرفی وی به عنوان یک سپاهی را مغایر با ادعاهای خود می‌داند.

رسوایی جدید

اکنون و پس از ترور حسام خوش‌نویس، شتابزدگی در صدور بیانیه‌ها و خبرها توسط سایت‌های نزدیک به سپاه پاسداران عملا بار دیگر این بحران را می‌تواند علنی کند که نیروهای سپاه برخلاف عرف و موازین بین‌المللی و دقیقا در مغایرت با تمامی ادعاهای این سال‌های ایران در لبنان و سوریه حضور داشته و مشغول فعالیت هستند.

خبرگزاری‌های داخلی، عکس‌هایی از حسام خوش‌نویس را منتشر کرده (+ و +) و زیر هر کدام از عکس‌ها وی را «شهید حسن شاطری» خوانده است. در بیانیه سفارت اما، کماکان حسام خوش‌نویس است که مسئول ستاد بازسازی لبنان معرفی شده؛ اما عکس‌ها متعلق به یک نفر هستند.

به این ترتیب ایران به سادگی خود را در معرض این اتهام قرار داده که در یک دروغ دولتی در سطح بین‌المللی افرادی از سپاه را با اسامی جعلی و پاسپورت‌های سیاسی به لبنان و سوریه گسیل می‌دارد.

وضعیت خاص حاکم بر سوریه، عملا ایران را در این موقعیت قرار داده که با استفاده از شرایط؛ تجربه تاسیس حزب‌الله در لبنان را این بار در سوریه تکرار کرده و اجازه ندهد هرگز آرامش در این کشور برقرار شود.

منبع: وبلاگ روشنای کاریز